Discussion:
dokumanty w zaborze Rosyjskim
(Wiadomość utworzona zbyt dawno temu. Odpowiedź niemożliwa.)
Marecki
2005-01-02 10:39:27 UTC
Permalink
Witam.
Pytanie dotyczy typu, lub nazwy dokumentów na podstawie których była
uznawana własność ziemska chłopom w latach ~1864-1900 na terenach zaboru
Rosyjskiego a dokładnie Podlasia.
Z góry dziękuję.
Mixer
2005-01-02 11:10:52 UTC
Permalink
Post by Marecki
Witam.
Pytanie dotyczy typu, lub nazwy dokumentów na podstawie których była
uznawana własność ziemska chłopom w latach ~1864-1900 na terenach zaboru
Rosyjskiego a dokładnie Podlasia.
Z góry dziękuję.
W Królestwie Polskim uwłaszczenie chłopów ogłosił w 1863 powstańczy Rząd
Narodowy. Były to dekrety uwłaszczeniowe - dwa dekrety wydane 22 I 1863
przez Tymczasowy Rząd Nar. Nadawały chłopom bezpłatnie uprawiane przez
nich grunty oraz serwituty, a bezrolnym biorącym udział w walce
przyrzekały 3-morgowe nadziały. Dziedzicom obiecywały odszkodowanie ze
skarbu niepodległej Polski. Próby wprowadzania dekretów uwłaszczeniowych
nie powiodły się wskutek upadku powstania styczniowego, lecz zmusiły
władze rosyjskie do przeprowadzenia uwłaszczenia chłopów w Królestwie
Polskim w III 1864 które zostało wprowadzone ukazem carskim na podobnych
zasadach jak w Galicji. Białostockie podlegało rosyjskiej reformie z
1861 (chłopów obciążono bezpośrednim wykupem).
W zaborze prususkim był to edykt o uwłaszczeniu z 1811 (tzw. pruska
reforma regulacyjna)- przewidywał on w zamian za uwłaszczenie
odstąpienie przez chłopów 1/3-1/2 użytkowanej przez nich ziemi. W 1816
ograniczono uwłaszczenie do gospodarstw sprzężajnych, a w 1823 objęto tą
reformą Wielkie Księstwo Poznańskie. Realizacja uwłaszczenia chłopów
trwała blisko pół wieku. Dopiero 1850 objęto uwłaszczeniem małorolnych,
a realizacja reformy trwała tam do poł. lat 60. W Galicji (w wyniku
ruchów rewolucyjnych w 1846 i w 1848) uwłaszczenie chłopów ogłoszono
1848, a przeprowadzono w ciągu 10 lat, nie uszczuplając stanu posiadania
chłopów i nie obciążając ich odszkodowaniem. Zamaskowaną formą wykupu
stał się podatek (przeznaczony na odszkodowanie dla dziedziców). Chłopi
w większości utrzymali serwituty.

(na podst. Złotej Encyklopedii PWN)

Pozdrawiam
Mixer
Marecki
2005-01-02 23:19:38 UTC
Permalink
Post by Marecki
Witam.
Pytanie dotyczy typu, lub nazwy dokumentów na podstawie których była
uznawana własność ziemska chłopom w latach ~1864-1900 na terenach zaboru
Rosyjskiego a dokładnie Podlasia.
Z góry dziękuję.
Chciałbym sprecyzować, iż chodzi tutaj o sposób prowadzenia dokumentacji
własności właściciela ziemskiego.
Oczywiste jest, pojawianie się sporów pomiędzy właścicielami ziemskimi o
granicę pomiędzy działkami rolnymi. W jaki sposób władza ówczesna, urzędnik
roztrzygał takie spory? Jakimi dokumentami dysponował?
Ukazy carskie Aleksandra II faktycznie wprowadzały uwłaszczenie dla chłopów
na ziemiach Królestwa Polskiego, ale jak przekładały się one w dalszym
postępowaniu urzędników?
Jak fizycznie wyglądało nadanie ziemi konkretnemu chłopowi?

Wielkie dzięki.
Maciek Antecki
2005-01-03 09:32:32 UTC
Permalink
Post by Marecki
Post by Marecki
Witam.
Pytanie dotyczy typu, lub nazwy dokumentów na podstawie których była
uznawana własność ziemska chłopom w latach ~1864-1900 na terenach zaboru
Rosyjskiego a dokładnie Podlasia.
Z góry dziękuję.
Chciałbym sprecyzować, iż chodzi tutaj o sposób prowadzenia dokumentacji
własności właściciela ziemskiego.
Oczywiste jest, pojawianie się sporów pomiędzy właścicielami ziemskimi o
granicę pomiędzy działkami rolnymi. W jaki sposób władza ówczesna, urzędnik
roztrzygał takie spory? Jakimi dokumentami dysponował?
Ukazy carskie Aleksandra II faktycznie wprowadzały uwłaszczenie dla chłopów
na ziemiach Królestwa Polskiego, ale jak przekładały się one w dalszym
postępowaniu urzędników?
Jak fizycznie wyglądało nadanie ziemi konkretnemu chłopowi?
Wielkie dzięki.
Śmiem podejrzewać, że nawet z zaborze rosyjskim kataster już wtedy
istniał...

NB jakoś tak przed świętami Rzeczpospolita doniosła, iż wyrokiem Sądu
Najwyższego zakończył sie właśnie jeden z ostatnich (o ile nie
ostatni) proces o serwituty :)
--
Maciek Antecki gg: 2875717
http://oop.republika.pl
"Dafnis w drzewo bobkowe przemienieła się" (Samuel Twardowski)
Krzysztof Gorczyca
2005-01-03 21:27:09 UTC
Permalink
Użytkownik "Maciek Antecki" <***@theta.uoks.uj.edu.pl> napisał w
wiadomości > Śmiem podejrzewać, że nawet z zaborze rosyjskim kataster już
wtedy
Post by Maciek Antecki
istniał...
Jak było na Podlasiu to nie wiem, ale w guberni kaliskiej księgi wieczyste
majątków zakładano obowiązkowo już w latach 1816-1818. Wielokrotnie
spotykałem wzmianki, że są one przepisane z dawnych ksiąg pruskich. Wynika z
tego, że był to pomysł pruski po III rozbiorze.
Po uwłaszczeniu w księgach wieczystych każdorazowo wpisywano ile i komu dano
ziemi i odsyłano do nowej księgi wieczystej zakładanej dla uwłaszczonego.
Wpisywano także ustalenia dotyczące serwitutów.
Pozdr.
Krzysztof
Marek Jerzy Minakowski
2005-01-03 23:03:01 UTC
Permalink
Post by Krzysztof Gorczyca
Jak było na Podlasiu to nie wiem, ale w guberni kaliskiej księgi wieczyste
majątków zakładano obowiązkowo już w latach 1816-1818. Wielokrotnie
Księgi wieczyste zakładano już w średniowieczu, tyle że wcześniej były
zbiorcze - do jednej księgi powiatowej wpisywano po kolei to wszystko, co
wpisuje się dzisiaj do ksiąg wieczystych - transakcje, hipoteki, zastawy
itd.... W związku z tym idzie się do Archiwum Głównego Akt Dawnych, bierze
się np. Zakroczymskie Grodzkie Wieczyste i się czyta... Po kilkaset stron na
rocznik... Czegóż tam nie można znaleźć...

Z tym, że za I Rzeczypospolitej właścicielami ziemi byli ziemianie (chłopi
tylko ją dzierżawili w zamian za pańszczyznę lub czynsz), stąd chłopi się w
tamtych księgach nie pojawiają, chyba że jako przedmiot transakcji (tak jak
dzisiaj sprzedając firmę sprzedaje się też wszystkie podpisane przez nią
umowy o pracę).

MJM

Loading...